Trong thời đại hiện nay, các công việc đòi hỏi sự sáng tạo, trí tuệ ngày càng nhiều. Đồng thời, ý thức bảo vệ sản phẩm; quyền sở hữu trí tuệ của các tác giả ngày càng được nâng cao. Lúc này, những quy định pháp luật về sở hữu trí tuệ là vô cùng quan trọng. Bên cạnh nhu cầu được hỗ trợ pháp lý về những vấn đề quản lý doanh nghiệp; tìm kiếm Luật sư tư vấn Hợp đồng, Luật sư nội bộ;… thì nhu cầu tư vấn giải quyết tranh chấp về sở hữu trí tuệ hiện đang được nhiều doanh nghiệp nhắm đến. Hãy để Luật Hiệp Thành cung cấp thêm thông tin về vấn đề này qua bài viết dưới đây.
Tranh chấp sở hữu trí tuệ hình ảnh Chương trình Rap Việt
Chi tiết vụ việc
Tiêu biểu, một vụ tranh chấp thương mại về sở hữu trí tuệ rất nổi tiếng thời gian gần đây là vụ việc vi phạm bản quyền hình ảnh của Chương trình Rap Việt.
Vào tối ngày 5/11/2021, 03 tấm poster mà Rap Việt đã đăng tải để quảng cáo cho chương trình đã bị phát hiện là sử dụng tác phẩm của họa sĩ nước ngoài Jaime Jasso mà chưa xin phép. Ông Jaime Jasso cho rằng hình ảnh đồ họa mà Rap Việt sử dụng được dựng bằng kỹ thuật đồ họa 3D; không dựa trên nguồn ảnh có sẵn. Chứng minh cho việc này, tác giả đã cung cấp link đăng tải ảnh gốc; video quy trình thực hiện sản phẩm từng đăng lên YouTube vào năm 2016.
Sáng ngày 6/11/2021, Vie Channel – đơn vị sản xuất Rap Việt đã thừa nhận việc bộ phận thiết kế sử dụng hình ảnh từ một trang tải miễn phí; và đưa ra thông tin đại diện đơn vị sản xuất đang liên lạc với tác giả để xin phép quyền sử dụng.
Chiều tối ngày 6/11/2021, Rap Việt tiếp tục bị phát hiện tấm poster thứ tư sử dụng trái phép hình ảnh từ tựa game Star Citizen của hãng Cloud Imperium Games. Sau khi biết được vụ việc, đại diện pháp lý của Cloud Imperium Games cho hay: “Tất cả các hình nền này tuy được phát hành miễn phí, nhưng dưới giấy phép CC BY-NC-ND bản quyền quốc tế, có nghĩa là người khác chỉ được sử dụng hình ảnh cho mục đích phi thương mại, đảm bảo tính toàn vẹn của hình ảnh và không thể được cắt ghép, chính sửa”.
Hiện tại, toàn bộ các hình ảnh được cho rằng vi phạm bản quyền của Rap Việt đã được gỡ khỏi nền tảng mạng xã hội.
Nguyên nhân xảy ra tranh chấp
Trong vụ việc này, có thể thấy lý do chủ yếu mà Vie Channel đưa ra đối với việc sử dụng hình ảnh của các tác giả là hình ảnh được tải miễn phí. Tuy nhiên, có phải hình ảnh được tải miễn phí thì người tải về có thể sử dụng cho mọi mục đích; kể cả mục đích thương mại không?
Trên các trang mạng, website, những hình ảnh được phép tải miễn phí là rất nhiều. Tuy nhiên, doanh nghiệp, thương nhân nên lưu ý về nguồn mở vì người đăng tải hình ảnh tại nguồn đó có thể đã sử dụng trái phép tác phẩm của người khác. Đối với một số trang web chuyên đăng tải các hình ảnh có bản quyền; doanh nghiệp nên kiểm tra giấy phép để biết được giới hạn quyền của mình đối với hình ảnh là như thế nào.
Trong vụ việc này, Cloud Imperium Games cho biết poster đã được cấp giấy phép CC BY-NC-ND (Ghi công – Phi thương mại – Không phái sinh). Như vậy nghĩa là người sử dụng hình ảnh được cấp giấy phép này phải ghi nguồn ảnh đã tải; không được sử dụng cho mục đích thương mại và không được cắt ghép; chỉnh sửa hình ảnh khi sử dụng. Việc Rap Việt cắt ghép, chỉnh sửa để làm nền cho poster và sử dụng cho mục đích quảng cáo; không ghi nguồn đã vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của Cloud Imperium Games đối với hình ảnh này. Vì vậy, Cloud Imperium Games cho rằng Rap Việt vi phạm trực tiếp; và nghiêm trọng bản quyền tác giả là có căn cứ và xác đáng.
Quy định pháp luật về vụ việc trên
Đối với các hình ảnh của tác giả Jaime Jasso, căn cứ theo Điều 13 Luật Sở hữu trí tuệ; cá nhân có tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả là người trực tiếp sáng tạo ra tác phẩm; bao gồm cá nhân nước ngoài mà tác phẩm được công bố đồng thời tại Việt Nam trong thời hạn 30 ngày; kể từ ngày tác phẩm đó được công bố lần đầu tiên. Quá trình thực hiện sản phẩm của Ông Jaime Jasso được đăng trên YouTube từ năm 2016 (CGPreceptor Advanced CG Environments workshop with Jaime Jasso), trong đó có YouTube VN. Ngoài ra, hình ảnh cũng được đăng tải trên website artstation.com. Như vậy, tác phẩm được công bố đồng thời tại Việt Nam và các nước khác. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, hình ảnh của Jaime Jasso được bảo hộ quyền tác giả.
Theo Khoản 1 Điều 25 Luật Sở hữu trí tuệ, chỉ có một số trường hợp mà tác phẩm công bố được người sử dụng mà không phải xin phép; không phải trả tiền nhuận bút, thù lao như nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy; trích dẫn mà không được làm sai ý tác giả để bình luận; hoặc minh họa trong tác phẩm của mình; trích dẫn tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để dùng trong chương trình phát thanh; truyền hình, phim tài liệu,…
Ngoài ra, Điều 28 quy định về các hành vi xâm phạm quyền tác giả bao gồm “sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả”, hoặc “làm tác phẩm phái sinh mà không được phép của tác giả”, hoặc “sử dụng tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả, không trả tiền nhuận bút, thù lao, quyền lợi vật chất khác theo quy định của pháp luật”,… Có thể kết luận rằng, việc tác giả Jaime Jasso cho rằng Rap Việt đã vi phạm bản quyền; và sử dụng trái phép hình ảnh của ông là có căn cứ.
Từ vụ việc trên, cần nhìn nhận một thực tế là quyền sở hữu trí tuệ ở Việt Nam đang bị xâm phạm ngày một phổ biến; và tăng dần độ phức tạp. Xâm phạm bản quyền ngoài cuộc sống; cũng như trên thế giới kỹ thuật số diễn ra ngang nhiên mà chưa có cơ chế xử lý thỏa đáng. Không những vậy, việc Việt Nam đang mở cửa hội nhập với thị trường quốc tế khiến cho nguy cơ xâm phạm ngày càng tăng cao.
Ý nghĩa của Luật Sở hữu trí tuệ
Luật Sở hữu trí tuệ đã hạn chế phần nào những vi phạm về sở hữu trí tuệ trong nước. Tuy nhiên đến hiện nay, Luật Sở hữu trí tuệ đã bộc lộ những hạn chế trong thực tiễn thi hành; cũng như những bất cập khi đặt cạnh quy định của pháp luật quốc tế. Vì vậy, Công ty Luật TNHH Hiệp Thành với đội ngũ các Luật sư và chuyên viên pháp lý có bề dày kinh nghiệm; cam kết sẽ đưa ra giải pháp tốt nhất cho những vấn đề mà khách hàng gặp phải theo phương châm:
“LAN TỎA UY TÍN – HỘI TỤ NIỀM TIN”
Công ty Luật TNHH Hiệp Thành luôn hướng đến dịch vụ uy tín lên hàng đầu; đi đôi với chất lượng tốt nhất; sẵn sàng cung cấp dịch vụ Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp về sở hữu trí tuệ; Luật sư giải quyết tranh chấp thương mại; Luật sư tư vấn thường xuyên; Luật sư tư vấn hợp đồng,... trong mọi lĩnh vực. Dưới đây là một số dịch vụ mà Chúng tôi cung cấp tới khách hàng về lĩnh vực Sở hữu trí tuệ:
- Đăng ký, tra cứu nhãn hiệu theo nhu cầu của khách hàng
- Tư vấn, nhận ủy quyền từ khách hàng thực hiện các biện pháp bảo hộ nhãn hiệu
- Đăng ký bản quyền tác giả
- Tư vấn về luật bản quyền
- Tham gia giải quyết khiếu nại, tranh chấp về quyền tác giả
- Thay khách hàng soạn thảo hợp đồng chuyển giao công nghệ;
- Tư vấn soạn thảo hợp đồng li – xăng
- Tư vấn và đăng ký kiểu dáng
- Đăng ký kiểu dáng công nghiệp, giải pháp hữu ích, sáng chế
- Tư vấn, hỗ trợ chuyển giao quyền sử dụng, quyền sở hữu các đối tượng Sở hữu trí tuệ
- Tư vấn và đại diện cho khách hàng trong các vụ tranh chấp; và khiếu nại liên quan đến việc xác lập quyền sở hữu trí tuệ.
Trên đây là bài biết tư vấn giải quyết tranh chấp về sở hữu trí tuệ “Vụ việc vi phạm bản quyền hình ảnh của Chương trình Rap Việt – Bài học về quyền sở hữu trí tuệ”. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho Quý độc giả.
Trân trọng.
