Quan hệ hợp đồng là quan hệ gắn liền với lợi ích nên cũng dễ phát sinh tranh chấp khi có xung đột lợi ích giữa các bên. Những xung đột như vậy thường nảy sinh do không thực hiện hoặc thực hiện không đúng cam kết trong hợp đồng. Khi phát sinh tranh chấp, các bên thường tìm kiếm các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng khác nhau để giải quyết các mâu thuẫn, xung đột trong lợi ích nhằm thiết lập lại sự cân bằng mà tất cả các bên đều có thể chấp nhận được. Có nhiều các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng, khoa học pháp lý và thực tiễn công nhận bốn phương thức giải quyết tranh chấp như sau:
Các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua Thương lượng
“Thương lượng là việc bàn bạc nhằm đi đến thỏa thuận giải quyết một vấn đề nào đó giữa các bên.” Thương lượng là hình thức giải quyết tranh chấp không cần đến sự can thiệp của bất kỳ cơ quan nhà nước hay bên thứ ba nào. Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua Thương lượng thể hiện cho quyền tự do thỏa thuận và tự do định đoạt của các bên. Hầu hết các điều khoản giải quyết tranh chấp trong hợp đồng của các bên đều quy định việc giải quyết tranh chấp thông qua phương thức thương lượng trong trường hợp vi phạm.
Những mặt ưu điểm của phương thức này:
– Không yêu cầu phải nghiêm ngặt tuân theo các thủ tục phức tạp;
– Không bị bắt buộc phải tuân theo các thủ tục pháp lý;
– Giảm thiểu tối đa chi phí;
– Ít tác động xấu đến mối quan hệ giữa các bên;
– Giữ bí mật kinh doanh.
Nhược điểm: Đòi hỏi sự thiện chí, trung thực và tinh thần hợp tác cao của các bên; nếu không cuộc đàm phán sẽ thất bại.
Các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua hòa giải
Hòa giải là khi các bên tranh chấp cùng bàn bạc; thống nhất với nhau về giải pháp giải quyết tranh chấp; tự nguyện thực hiện giải pháp đã thỏa thuận thông qua hòa giải. Khi phát sinh tranh chấp, hai bên phải thương lượng, giải quyết với nhau. Nếu thương lượng, hòa giải không thành sẽ đưa ra Tòa án hoặc Trọng tài giải quyết. Ngay cả khi ra tòa, các bên vẫn có thể tiếp tục sử dụng phương thức hòa giải. Tính bình quân, số vụ việc tranh chấp được giải quyết bằng hòa giải chiếm hơn 50% tổng số vụ án mà Tòa án phải giải quyết.
Ưu điểm của phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua hòa giải
a) Đây là một phương thức giải quyết tranh chấp đơn giản, nhanh chóng và tốn ít chi phí.
b) Trường hợp buổi hòa giải giữa các bên thành công, không có người thắng, người thua; không xảy ra đối đầu nên quan hệ hợp tác giữa hai bên vẫn tồn tại và được duy trì.
c) Các bên dễ dàng kiểm soát việc cung cấp và sử dụng tài liệu, bảo vệ bí mật kinh doanh và uy tín cho các bên.
d) Việc hòa giải xuất phát từ sự đồng ý tự nguyện; và có điều kiện của các bên nên khi giải quyết xong các bên thường coi trọng.
Các mặt hạn chế
a) Nếu hòa giải không thành, lợi thế về chi phí thấp sẽ là gánh nặng thêm cho các bên tranh chấp.
b) Đối với các chủ thể thiếu thiện chí sẽ sử dụng thủ tục hòa giải để trì hoãn việc thực hiện nghĩa vụ của mình và có thể dẫn đến việc người vi phạm mất quyền khởi kiện ra Tòa án hoặc Trọng tài..
Các hình thức hòa giải
– Tự tiến hành hòa giải: Là quá trình các bên tranh chấp tự thảo luận thống nhất để giải quyết tranh chấp mà không có sự ảnh hưởng của bên thứ ba.
– Hòa giải thông qua trung gian: Các bên tiến hành hòa giải cùng với sự hỗ trợ và giúp đỡ của bên thứ ba.
– Hòa giải ngoài tố tụng: Là hòa giải do các bên tiến hành trước khi nộp đơn lên Tòa án hoặc Trọng tài.
– Hòa giải trong Tố tụng: Buổi hòa giải được tiến hành tại Tòa án; hoặc Trọng tài khi đang trong quá trình giải quyết tranh chấp phát sinh.
Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua Trọng tài
Các bên thống nhất gửi tranh chấp đã hoặc sẽ phát sinh giữa họ ra Trọng tài. Tổ chức Trọng tài sau khi xem xét tranh chấp; sẽ đưa ra phán quyết có hiệu lực thi hành đối với tất cả các bên.
* Ưu điểm của các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua trọng tài:
a) Thủ tục trọng tài đơn giản và nhanh chóng;
b) Các bên trong quan hệ tranh chấp có khả năng tác động đến quá trình giải quyết của Trọng tài;
c) Quyền chỉ định trọng tài viên hỗ trợ các bên lựa chọn trọng tài viên giỏi; có kinh nghiệm và hiểu biết. Do đó, có điều kiện để giải quyết các tranh chấp hợp đồng một cách nhanh chóng và chính xác;
d) Nguyên tắc trọng tài không công khai giúp các bên hạn chế tiết lộ bí mật kinh doanh; và duy trì uy tín của các bên trên thị trường;
e) Trọng tài không đại diện cho quyền lực nhà nước; và rất thích hợp để giải quyết các tranh chấp liên quan đến nước ngoài.
* Nhược điểm của trọng tài:
a) Hiệu lực của phán quyết trọng tài chưa cao (do trọng tài không đại diện cho cơ quan tài phán của nhà nước);
b) Việc thi hành phán quyết của trọng tài hoàn toàn phụ thuộc vào ý thức tự nguyện của các bên.
Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng theo thủ tục tố tụng tư pháp
Khi xảy ra tranh chấp hợp đồng, nếu các bên không thương lượng giải quyết được thì có thể đưa ra Tòa án giải quyết.
* Ưu điểm của việc giải quyết tranh chấp hợp đồng theo thủ tục tư pháp:
a) Bản án, quyết định của Tòa án (quyền tư pháp đại diện cho nhà nước) có hiệu lực bắt buộc thi hành đối với các bên;
b) Sử dụng nguyên tắc xét xử hai tầng; các sai sót trong quá trình giải quyết tranh chấp có thể được phát hiện và sửa chữa;
c) Theo tình hình thực tế ở Việt Nam; án phí Tòa án thường thấp hơn phí giải quyết tại Trọng tài.
* Hạn chế của việc giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua Tòa án:
a) Thời gian giải quyết tranh chấp thường kéo dài (do thủ tục của Tòa án rất chặt chẽ).
b) Rất hạn chế khả năng tác động của các bên trong quá trình giải quyết.
Kết
Trên đây là một số thông tin về các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng mà các luật sư và chuyên viên pháp lý của Luật Hiệp Thành muốn gửi tới quý khách. Nếu còn thông tin nào cần giải đáp, quý khách vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline: 0933.131.886 hoặc website: https://hiepthanhlawfirm.com/ để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.
Ngoài cung cấp dịch vụ luật sư giải quyết tranh chấp doanh nghiệp; lĩnh vực hoạt động của chúng tôi bao gồm nhưng không giới hạn các nội dung sau:
- Tư vấn doanh nghiệp
- Tư vấn pháp lý quản trị nội bộ
- Tư vấn pháp lý hợp đồng
- Tư vấn pháp lý lao động
- Tư vấn Sở hữu trí tuệ
- Tư vấn các thủ tục thuế, bảo hiểm, xuất nhập khẩu
- Giải quyết tranh chấp
- Tranh chấp lao động
- Tranh chấp dân sự
- Vụ án Hình sự
- Vụ án Hành chính
